Ik zag voor het eerst werk van hem in het Stedelijk Museum in Amsterdam: Concetto spaziale, Attese (Ruimtelijk concept, verwachting 1966). Ik was er zó ondersteboven van, dat ik na afloop van mijn museumbezoek de straat ben overgestoken om bij de boekwinkel een boek over hem te kopen. Dáár wilde ik meer van weten! Lucio Fontana (1899-1968) is zijn naam.

Ik moest afgelopen tijd een paar keer aan zijn werk denken. Neem om te beginnen de bekende regel uit een songtekst van Leonard Cohen die wel op zijn kunst wordt los gelaten: ‘In alles zit een barst, en daar komt het licht doorheen’. Al is het bij Fontana geen barst, maar een snede, van boven naar beneden, die de natuurlijke beweging van de snijdende arm volgt en, – lees ik op de website van het Van Abbemuseum in Eindhoven – daardoor licht is gebogen.

Of neem die keer toen ik in een kerkdienst het verhaal uit I Koningen 6 hoorde, over de bouw van de tempel van Salomo: ‘Salomo maakte voor het huis vensters met kijkgaten en luiken’ (vert. Jan van Opbergen). Je kunt erdoor naar binnen én naar buiten kijken, de wereld, de natuur in. Het zijn net spleetogen, als de kier licht die ruimte biedt bij Fontana, de snee in het canvas.
Even verderop in dit bouwverhaal uit I Koningen 6, wordt verteld dat de bouwers bij het optrekken van de tempel gebruik maakten van stenen. Salemstenen staat er, van Salomo én van sjalom, vrede.

Ik blijf in gedachten bij Fontana en de stenen, en loop in mijn fantasie door de beeldentuin van het Kröller-Müllermuseum in Otterlo. Daar staat werk van hem: Concetto spaziale, Natura (1959-1960). Geen Salemstenen, maar bronzen.

Op de site 8WEEKLY.nl stond enige tijd een rubriek onder de titel ‘Ik sta te trappelen’ waarin redacteuren konden delen waar ze reikhalzend naar uit zien. Ik dacht toen de rubriek ter ziele was, aan het Design Museum in Den Bosch, waar een tentoonstelling met werk van Fontana was (inmiddels verleden tijd) te zien. Ik had een toegangskaartje, maar door de maar voortdurende sluiting van musea ging het mijn neus voorbij. De tentoonstelling is niet verlengd. Ik had mij verheugd op bijvoorbeeld Ambiente spaziale (Ruimtelijke omgeving, 1968/2017, zie foto). Ik doe er nu zo maar gewag van. Op naar een nieuwe kans, hoop ik.

Deels gebaseerd op een stukje in Drieluik (Protestantse Wijkgemeente Amsterdam-Noord), oktober 2020, p. 13.

https://designmuseum.nl/tentoonstelling/lucio-fontana-de-verovering-van-de-ruimte/

Afbeelding: Lucio Fontana, Ambiente spaziale, 1968/2017, installatie in de Pirelli HangarBicocca, Milaan, 2017. Oorspronkelijk gerealiseerd voor Documenta 4, Kassel, 1968. Foto: Agostino Osio © Fondazione Lucio Fontana, Milano.