Grote en kleine verhalen

Het BalkonDe bibliothecaris moet makelaar worden, de theoloog volgens Ruard Ganzevoort inmiddels ook. Makelaar in verhalen, in levenswijsheid. Alleen noemen de Godfathers van De Verhalencoach (Bibliotheek Innovatieprijs 2011) het liever niet ‘makelaar’, want dat associeer je eerder met een handelaar of bemiddelaar. Coachen gaat verder.

Contextualiseren is de nieuwste term: “het in context plaatsen van informatie, het inbedden van informatie uit allerlei bronnen in een op de klant afgestemde dienst” (SIOB). Komt de informatiespecialist daar in zijn/haar eentje uit, komt de theoloog daar uit, moeten we zoeken naar een nieuwe professional of naar nog iets anders?

“Het is jammer als één van die trainingsprogramma’s [zo beschouwt onze Denker des Vaderlands, René Gude, religie, kunst, sport en filosofie] wordt verabsoluteerd” (in: Trouw, 27 juni 2013). Laten we het eerder zoeken in samenwerking, een nieuwe mix waarin de gebruiker centraal staat. De bibliotheekgebruiker, de kerkelijke en niet-kerkelijke zoeker naar levenswijsheid.

Amsterdam heeft een Loket voor Levensvragen over liefde, lijden en leven. Dat is mooi en levert maatwerk op. Maar je kunt het gesprek over om het even religie, kunst, sport en filosofie of de samenhang daarvan ook in groepsverband aangaan. Vanuit grote en kleine verhalen, over de mogelijke zwaarte van een christelijke last, over de lichtheid van het bestaan en wat dies meer zij.

De verhalencoach en de theoloog zijn per definitie mensen die goed kunnen luisteren, zich in een ander (zouden moeten) kunnen verplaatsen en hebben geleerd dóór te vragen. Beiden hebben kennis van collecties boeken, en hoe die zijn opgebouwd en ontstaan. Of het nu bibliotheek of Bijbel heet. En hoe die grote en kleine verhalen hun uitweg vinden in bijvoorbeeld film en muziek, want laten we die niet vergeten. Of liever: misschien zelfs centraal stellen.

De bibliotheek kan zo’n gesprek faciliteren. De vorm zou die van een maaltijd in vier gangen kunnen zijn: religie, kunst, sport, filosofie. Bij de ene gang staat een zwaar boek centraal, bij de ander een lichte film, muziekstuk of een (levens)verhaal. Alles vanuit ‘de klant’ gedacht.

Niets hoeft, alles mag. Ter plaatse grijpen we in de kast, de beamer en de computer staan aan. Alle zintuigen worden geprikkeld. In zin en samenhang.