De vis dook op veel plaatsen in mijn ouderlijk huis op: door moeder geschilderd à la Hans Arp (wiens werk we in het Kröller-Müller Museum hadden bewonderd), op een stuk hout dat vader na het figuurzagen had overgehouden als een steen die de werklieden hadden verworpen en die tot een hoeksteen werd, – in glasvorm, in steen gehouwen. De vis wist ook na haar dood ons gemoed telkens weer te beroeren en onze ogen vochtig te maken. Maar we wisten ook dat, zoals op de begraafplaats waar zij ligt begraven, achter de Zendingskerk in Ermelo, staat geschreven:

Hij zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal niet meer zijn, noch rouw.

Woordloos, als Shakespeares Cordelia, wisten we genoeg: Jezus schreef niet in het zand, maar tekende een vis die niet voor niets op het omslag van een gedichtenbundel van Gerrit Achterberg stond, die ik voor kerst 1970 van mijn ouders had gekregen.

Die vis heeft de dubbele symboliek: een schuilplaats, zoals de vis voor Jona was – en zoals Marc Mulders hem in glas en lood in de St. Janskathedraal van ’s-Hertogenbosch vormgaf: een teken van Gods nabijheid. Jezus tekende een vis in het zand, die zo kon verwaaien, opgenomen in de adem van God die voorbij kwam, als een zucht. Waarbij wij, naar een tekst die Hannelieke van de Beek aan haar ‘mixed media’ Ichtus (zie afb.) meegaf, vragen:

Heilig mijn hart, o Heer zodat ik kind aan huis kan zijn, in Uw geheimen en in Uw Heiligdom. Wees krachtig midden in ons leven.

Alinea uit mijn boekje ‘Ogen van mijn moeder’ dat ik hier aangevuld herneem met het oog op de expositie van Hannelieke van de Beek in de Zendingskerk van Ermelo (19 juli t/m 30 augustus 2014). Zie ook: http://www.hanneliekevandebeek.exto.nl.