De tekst Every afternoon. A dialogue van Gertrude Stein (zie afb., links) geeft geen enkele rolverdeling of regieaanwijzing. Ook kan ik mij niet herinneren ooit een meer gelaagde tekst te hebben gelezen. Een tekst die uitnodigt tot verbeelding en tot respons. Een dialoog eigen.
Patricia Werner Leanse deed het eerste met haar buitengewoon intrigerende verfilming van een opvoering (de eerste ooit?) van de tekst van Stein. Ik doe hier het tweede.
Ondanks het feit dat Stein deze tekst midden in de Eerste Wereldoorlog in Frankrijk schreef (1916), ademt hij toch een zekere hoop. Er ís ook reden om hoopvol te zijn, al kan (nog) niet worden gezegd waarom. Of het moet duidelijk de hoop op verandering zijn. Vandaag nog niet, maar kom morgen met verhalen. Of zaterdag. En zing dan. Dat gaat misschien beter dan praten.
Het gaat om emoties, om empathie en spiegelingen (I get up – So do you get up), in de film fraai, soms humoristisch en als commentaar (dialoog!) vertaald.
Sta op: het is Pasen. We verstaan niet wat er wordt gezegd: het is Pinksteren. Beide vallen op één dag. We wachten op zijn komst (Come again – Come in again), maar hij lijkt niet geïnteresseerd en we moeten hem niet uitdagen. We hopen dat hij een boek meebrengt. Eens, wanneer hij komt. Die hij is – zonder dat het er staat – ongetwijfeld Picasso, uit Marseille. Maar mag je in hem, net als in Godot van Samuel Beckett, ook niet de a/Ander zien? Eigenlijk gaat het stuk over iedereen, over Elckerlyc. Daarom staan er misschien ook geen rolverdelingen in …
Zie voor de verfilming van Deer Productions/Monalisa Toneel Club:
http://vimeo.com/bubbleeyes/gertrudestein
Link naar de Geography and Plays’ bundel waar Every Afternoon in staat:
http://www.gutenberg.org/files/33403/33403-h/33403-h.htm