Geslaagd voor het goede leven

Geslaagd voor het goede leven / 5 VWO filosofie Berlage Lyceum. – Amsterdam : Boom, [2019]. – 241
pagina’s : illustraties ; 22 cm. – Ondertitel op omslag: examen filosofie 2020-2024. – Met register.
ISBN 978-90-244-3095-6

Het onderwerp voor het eindexamen filosofie van het vwo is in de periode 2020-2024: ‘Het goede leven en de vrije markt’. Voor dat eindexamen moet de leerling kennis hebben van 77 zogenaamde eindtermen, ze kunnen uitleggen, bekritiseren en een beargumenteerd standpunt erover kunnen innemen. Dit boek, met een wat dubbelzinnige titel, bevat een uitwerking daarvan door leerlingen filosofie aan het
Berlage Lyceum in Amsterdam en docent Jaron Daniël Schoone. Het is primair bedoeld voor medeleerlingen en daarnaast ook voor lezers die geïnteresseerd zijn in de denkwereld van jongeren. Er wordt gebruikgemaakt van Het goede leven & de vrije markt (2018) van Ad Verbrugge, Govert Buijs en Jelle van Baardewijk. De leerlingen zijn echter veelal minder somber dan de auteurs van dit boek. Dat is een reden om Geslaagd te lezen, méér dan om de filosofische waarde ervan die qua uitwerking nogal uiteen loopt. Met zwart-witfoto’s van de leerlingen filosofie. Samen te gebruiken met de website www.geslaagdvoorhetgoedeleven.nl.

Cop. NBD Biblion. Mag zonder schriftelijke toestemming niet worden overgenomen.

Holisme, dialectiek?

Maarten van RoozendaalBij de afwijzing van een artikel kreeg ik eens de vraag voorgelegd of ik misschien holist was. Of het de reden van de afwijzing was, of een nieuwsgierige vraag naar iets dat eigenlijk toch wel interessant is, bleef in het midden. En dat heb ik ook maar zo gelaten. Het vraagteken staarde me wel aan, en het antwoord weet ik eigenlijk zelf ook nog steeds niet.

De vraag komt weer bovendrijven in de week waarin zanger Maarten van Roozendaal (zie afb.) overlijdt. Hij wordt geprezen omdat hij met zijn tekst en muziek zowel het hart als de hersens aanspreekt.

De vraag komt weer boven wanneer ik lees hoe Sofie Messeman (in: Trouw, 6 juli 2013) probeert een verklaring te vinden voor het succes van Scandinavische thrillers: “Misschien vormt de afwisseling tussen het knusse binnen en het gure buiten (…) wel een bijkomstige aantrekkingskracht van het genre.”
De vraag komt boven wanneer ik in dezelfde bijdrage van Trouw een interview lees met de filosoof Jan-Hendrik Bakker. “Stad en land horen elkaar aan te vullen”, meent hij. En de vraag is op de achtergrond aanwezig, wanneer ik tenslotte een statement van filosoof Ad Verbrugge lees (in: Filosofie Magazine, juli-augustus 2013, p. 59): “lichaam en ziel [moeten] in hun samenhang worden begrepen.” Het is mooi als dit gebeurt in “een spirituele confrontatie” met “de wijsheid van het Oosten.”

Het antwoord op de vraag van de redacteur die mijn artikel afwees, geven de artikelen niet. Wel geven ze een richting aan. Of, zoals iemand laatst tegen mij zei: “Blijf jij maar lekker geïnteresseerd in dialectiek. Daar is niets mis mee.” Maar zelfs dat weet ik niet zeker. En dat is misschien maar goed ook; zo mag het vraagteken nog even blijven staan (!).