Het nieuwe Liedboek (VII)

Johannes TaulerEr is heel wat vertimmerd aan het Liedboek uit 1973 (LvdK 1973), alvorens sommige liederen in het nieuwe Liedboek (LB 2013) zijn overgenomen. Zie de tabellen in de Wegwijzer voor het Liedboek 2013 van Ellen van der Sar (uitg. Stichting Kerkmuziek Netwerk).

Soms is de melodie anders (bijvoorbeeld nr. 234 uit LvdK/nr. 663 in LB 2013) of helemaal nieuw (bijvoorbeeld nr. 27 LvdK/nr. 762 LB 2013). Dan weer werd de tekst ingrijpend herzien (bijvoorbeeld nr. 203 LvdK/nr. 618 LB 2013, nr. 158 LvdK/nr. 517 LB 2013 of nr. 26 LvdK/nr.482 LB 2013). Of werd een lied ingekort en vervielen coupletten (bijvoorbeeld nr. 427 LvdK/nr.904 LB 2013, nr. 211 LvdK/nr. 51 LB 2013 of nr. 41 LvdK/nr. 762 LB 2013 minus vierde couplet). Een interessante puzzel voor kerkmusici en theologen!

Wat helemaal naar de achtergrond lijkt te zijn verdwenen, is dat – om het nog ingewikkelder te maken – veel liederen uit het Liedboek 1973 al uit de Psalmen en Gezangen van 1938 kwamen. Soms ook vertimmerd en wel. Een kolommetje 1938 erbij in het boek van Van der Sar, zou het niet alleen bruikbaar maar ook interessanter hebben gemaakt. Zo zou je makkelijk kunnen achterhalen hoe een tekst en/of melodie ooit was en in de loop van de tijd al dan niet is gewijzigd, ingekort of wat dan ook. Want terugbrengen naar het origineel, wat een ander uitgangspunt geweest zou kunnen zijn, blijkt er niet in te hebben gezeten. Ook dit is voer voor kerkmusici en theologen!

Een voorbeeld is Gezang 434 uit het Liedboek 2013, dat is nr. 116 uit het Liedboek 1973 en Gezang 2 uit de bundel 1938. Het komt uit de mystieke traditie van Johannes Tauler (zie afbeelding) en omgeving: ‘Daar komt een schip, geladen’. Een Adventslied. In de bundel van 1973 (overgenomen in die van 2013) is het bevindelijke eruit geretoucheerd. In plaats van de zinsnede

en daarna met Hem sterven
om geest’lijk op te staan

staat er nu:

en daarna met Hem sterven
om met Hem op te staan.

Het zou mooi geweest zijn als er nu, anno 2013, had gestaan:

om in Hem op te staan.

Je mag het erin lezen, maar het staat er niet.