Ik zat zo’n beetje tussen de preekstoel tegenover me en een mooi kunstwerk achter me in (zie afb.). Een nieuw werk dat de Canadees-Servische Smi Vuković maakte voor de tentoonstelling Hocus pocus, hoc est corpus in de Amsterdamse Thomaskerk. Zo kon het gebeuren dat de woorden die ik hoorde, interfereerden met het hoog aan de muur bevestigde werk. Bewust wat te hoog, aldus curator Julia Geerlings, zodat je niet goed kan zien wat er onder het doek zit dat erover heen is gedrapeerd. Over een glasplaat, een spiegel, een stuk steen of wat het ook moge zijn.
Zo werd gespeeld met de notie verhullen en onthullen, als in de Servisch-orthodoxe kerk, waar veel zich achter een iconenwand afspeelt. Je kan van alles onder het doek wanen: een tien geboden- of een aankondigingenbord, een grafbord …
Het was als de tekst van Genesis 23 die centraal stond in de dienst op 9 november. Over de dood van Sara, door Abraham beweend en begraven in een spelonk in het veld van Efron in Machpela, tegenover Mamre.
In, onder en achter de tekst over het contract dat Abraham met de Hethieten over het graf sloot, zit het eigenlijke verhaal, aldus ds. Evert Jan de Wijer. Een verhaal over bijvoorbeeld de glimp van het beloofde land, dat Abraham en Sara niet hebben gezien.
Het veld van Efron ontstond (vers 17), vertaalden Buber en Rosenzweig. Zo bloeide voor mij ook de Bijbeltekst open. En zo kreeg een kunstwerk een diepere betekenis. Door te luisteren en te kijken in de eerste plaats. En door de dialoog die ze onbewust met elkaar aangaan niet in ’t minst.
http://www.thomaskerk.nl
http://juliageerlings.wordpress.com
http://www.rijksakademie.nl/NL/resident/smi-vukovic