Een verslaggever van het NOS Journaal wist, aan de vooravond van de verkiezingen in Iran, niet hoe hij de glimlach van oud-president Ahmadinejad moest interpreteren. Hij liet het aan ons. Bij mij schoten verschillende interpretaties van het fenomeen ‘glimlach’ in de biografie van Franciscus van Assisi van Julien Green (1983) te binnen.

Tegenstrijdige interpretaties. Eerst heet het dat de bevolking van Assisi om Franciscus glimlachte. ‘In de lach kan nog een vrolijke toegeeflijkheid liggen’, schrijft Green, ‘maar in de glimlach schuilt minachting.’ Even verderop glimlacht Franciscus zelf, zoals tenslotte de oudere geestelijken het heden ten dage volgens Green doen. Uit sereniteit.

De glimlach van Ahmadinejad, ja – daar spreekt vast een zeker minachting voor het volk uit. Uit die van Franciscus denk ik eerder levenswijsheid. En die gelaatsuitdrukking van niet alleen de oudere maar ook jonge geestelijken in Assisi heb ik ook gezien. Sprak hier sereniteit uit? En was het wel een glimlach? Die zou mij op die manier denk ik mateloos hebben geïrriteerd. Het kwam eerder over als een uiting van blijdschap, hun broederschap eigen.

Wat de verschillende glimlachen natuurlijk gemeen hebben, is dat binnen- en buitenkant van de zender erin samenvallen en dat ze overslaan op de ontvanger. Die kan er van alles uit opmaken. Wat, dat liet de NOS-journalist open. Green vulde het in. Maar beiden zetten aan het denken. En dat is goed.