Het is maar hoe je het bekijkt. Volgens de organist Kees van Houten is Bachs Matthäus Passion opgezet in de vorm van een kruis. Op het middelpunt daarvan zit de verloochening door Petrus, de volgens hem mooiste aria Erbarme dich en het aansluitende koraal ‘Bin ich gleich von dir gewichen’ (nr. 38-40).

Maar je kunt de Matthäus ook vanuit een symmetrische opbouw bekijken en dan komt er iets anders uit naar voren. Dan staat een andere drieslag in het midden: het koraal ‘Wie wunderbarlich ist doch diese Strafe!’, het recitatief ‘Er hat uns allen wohlgetan’ en de aria ‘Aus Liebe’ (nr. 19-22). Als het goed is ervaar je dat ook tijdens een uitvoering: de liefde, om die as draait alles.

En dan licht de boodschap van de Matthäus op als het meisje op Rembrandts Nachtwacht, die immers qua vorm breder is geweest. Zij vormt dan het eigenlijke middelpunt, de eigenlijke boodschap van het schilderij.

Het is als met de vergelijking die een predikant in een dienst maakte. Op een streng protestantse school vroeg de juf aan Jantje waaraan hij moest denken bij een bruin beestje met een lange staart dat in de boom kruipt en beukennootjes eet. Jantje verzuchtte: ‘Het klinkt als een eekhoorntje. Maar het zal Jezus wel weer zijn.’ Zo is het volgens hem ook met het lijdensevangelie: het zal de liefde wel weer zijn. Ook, denk ik, volgens Bach en de Matthäus Passion.