Ingezonden als idee voor de tentoonstelling Alsjemenou!
in het Noordbrabants Museum
(10 oktober 2020 t/m 24 januari 2021)

Jaar 1973
Collectie particulier
Kunstenaar Anne Huitema
Bijzonderheid Prent van de maand NRC Handelsblad

Op initiatief van kunstcriticus Hans Redeker (1918-1992), die vanaf 1970 tot aan zijn vervroegde pensionering werkte bij het gefuseerde NRC Handelsblad, kwam de krant met een ‘Prent van de maand’. Het was de bedoeling om beeldende kunst betaalbaar aan te bieden en breder bekend te maken onder een groot publiek, zoals het pocketboek het gedrukte boek populair wilde maken. Ook dat is immers een betekenis van ‘populaire cultuur’.

Het moest niet al te moeilijk en abstract zijn, en daarom koos Redeker weliswaar voor kwalitatief hoogstaande kunst van bekende namen of van jonge kunstenaars waarvan hij verwachtte dat ze door zouden breken, maar die moesten dan liefst wel in een voor niet-kunstkenners herkenbare stijl of idioom werkten. Het medium waarin zij zich uitdrukten, moest makkelijk reproduceerbaar zijn; het waren dan ook vaak etsen die als ‘Prent van de maand’ werden gekozen.

De oplage varieerde naar gelang het aantal intekeningen. Het maximum was honderdvijftig. Een mooi werk van Sam Middleton (1927-2015) haalde in 1972 slechts zestig druksels, maar een kunstwerk van Anne Huitema (1941) kon een jaar daarna niet worden aangesleept (zie afb.), zodat hij met een handjevol verschillende prenten kwam. Dit is voer voor kunstsociologen: waarom sloeg Middleton niet aan (was het toch te abstract?) en Huitema (geabstraheerd realisme) wel?

Het zijn sprookjesachtige landschappen en dorpsgezichten die hij maakte, in de bruine aardetinten die in die tijd ‘in’ waren. Het zijn kunstwerken die in tal van huishoudens aan de wand kwamen te hangen en alleen daarom al een plaatsje in de top-100 verdienen, al is het geen voorwerp zoals de Hema-fluitketel of het Tomado-boekenrek. Ze zetten de discussie over ‘de geschiedenis van de naoorlogse Nederlandse populaire cultuur’ op scherp. Wat is ‘de’ geschiedenis, wat is ‘populaire cultuur’? Een serie kunstwerken van Anne Huitema passen daar helemaal in.

Daarom zond ik dit voorstel in, al wist ik op het moment dat ik het deed al wel dat dit idee het niet zou halen; te elitair wellicht in vergelijking tot toegepaste kunst? Tóch deed ik het, in volle overtuiging en om redenen als hierboven aangegeven. En nog een paar meer; mijn vader werkte mee aan de realisatie van de ‘Prent van de maand’ en de Huitema’s, die aan de muur van mijn ouderlijk huis hingen, hangen nu bij mij. Net als hun Tomado-boekenrekje overigens.

https://www.hetnoordbrabantsmuseum.nl/bezoek/tentoonstellingen-activiteiten/tentoonstellingen/asjemenou/